Сүйлөсө тилинен чаң чыккан, дайыма өсүүгө, жаңы идеяларды табууга талпынган жаш телеалпаруучу Эркин Рыскулбеков бизде конокто.

– Салам, Эркин. «Ааламга жол айылдан башталат» дегендей, телевидение ааламына келген жолуң тууралуу сөз баштасаң...
– Кичинемде, жатак-мектепте окуп жүргөндө эле абдан активдүү болчумун. Кароо-сынактарды калтырбай, концерттерди алпарып жүрчүмүн. Мектептин концерттик залы ошол кезде мага чоң сахнадай эле туюлчу. Телевидениенин босогосун 2008-жылы аттадым. Бир досум «Заманага» алпаруучу тандап жатышыптыр, барып көрбөйсүңбү?» деп айтып калды. Телевидение тууралуу түшүнүгүм жоктугуна карабай, өзүмдү байкап көрөйүн дегем. Барсам, Тамара Джаманбаева «сени алабыз» деп калды. Сүйүнгөнүмдү айтпа. Ал убакта мыйзамдын негизинде окууну бүтпөгөн студенттерди штатка алышчу эмес да. Окуумду жумушка киргенден кийин бир жылдан соң бүттүм.

– Өзүңдүн кесибиң журналистпи?
– Жок, Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин коомчулук менен байланыш жана жарнама бөлүмүн бүтүргөм. Бирок өзүмдү пиарлоого жокмун. Эфирге беш жолу чыгып алып, «мен журналистмин» дегендерди укканда кыжырым кайнайт. Мен өзүм ТВ редактормун, долбоорлорду иштеп чыгам, ойлоп табам. Чынында, өзүмдү журналистмин дегенден уялам. Кечээ эле бир университеттен «бизге келип лекция окуп бер» деген сунуш түштү. Аудиторияга кирип эле студенттерге «балдар, мен журналист эмесмин, бизде баары өз иши менен алек болбой, бизнесмендер саясатчы, дарыгер эместер эле дарыгер болуп жүрүшөт. Мен да калп эле журналист болуп алдым» деп ачыгын айттым. Баары күлүштү. Бирок теледе топтогон тажрыйбам, болгон билимим менен бөлүшкөнгө аракет кылдым.

– Көбүнчө дебаттарды уюштуруп, телеберүүлөрдү алпарасың, өзүң да талаш-тартышка жакынсыңбы?
– Ооба, дебат боюнча мен Кыргызстандын 4 жолку чемпионумун. Талашат десе эле туурабы, туура эмеспи, тартыша бергендер жакпайт. Аргументтештирип, кандайдыр бир расмий далилди мисал келтирип, анан талашса. А бизде жашоодо «чоң энем айтты эле», «бир жерден уктум эле» деген сөздөр көп колдонулуп калат эмеспи.

– Өзүң тууралуу айта кетсең?
– Түбүм Токтогулдан болот. Жумгал районунун Миң-Куш айылында төрөлгөм. Бая күнү бир тойдон «жумгалдык болом» десем, ал жерде токтогулдук бир эжем отуруптур. Анан ал «балакеттен жумгалдык болосуңбу» деп өлө тилдебедиби. 3 жашымдан баштап Чүйдө өстүм. Биздин айылда жалаң орустар жашачу. Көчөбүздүн аты Украина, айылыбыздын аты
Карл Маркс эле. Үй-бүлөдө 5 бир тууганбыз, мен эң кичүүсү, үйдүн эркеси, апамдын неберелеринин «конкурентимин». 5-класска келгенде атам кыргызча үйрөнсүн деп мени мажбурлап Чүй облустук гимназия-мектебине берип койгон экен.

– Сени жакшы ырдайт деп угуп калганбыз. Ырчы болгуң келбейби?
– Эми ар ким өз иши менен эле алек болсунчу. Бир жолу «Көгүлтүр отто» «Дельфин жана Русалка» деген ырды ырдай коём деп азыркыга чейин шылдың болуп жүрөм. Ырдасам болсо керек, албетте, сонун кылып жаздырып, фонограмма менен (күлүп). Той-кечелерде, дос-туугандардын арасында ырдап калам.

– Сенин сүйлөө манераңды орусиялык телеалпаруучу Андрей Малаховго көп окшоштурушат. Сурайын дегеним, аны атайын туурайсыңбы?
– Орусиянын каналдарында эмне деген гана ток-шоулар бар. Бирок бири да Малаховдукуна окшошпойт. Анын өзүнүн стили бар. Өзү ток-шоунуку ошондой да, ары-бери чуркап жүрмөй. Ооба, мен туурайм, туурайт дегенде аны өрнөк, үлгү катары туурайм дегеним. Рахмат, мени окшоштуруп койгонуна, Борис Моисеевге окшоштурса деле жүрмөкмүн да, туурабы (күлүп). Бирок мага Иван Урганттын алпарганы жагат, импровизациясы күчтүү.

– Өзүң ал жактан кандайсың?
– Мен Нурзат Токтосунова менен көп концерттерди алпарам. Экөөбүз доспуз. Нурзат ыкшып эле күлө берет, «каяктагы сөздөрдү таап аласың?» деп. Бир жолку үйлөнүү тоюнда орус депутат айым «горько, горько» эле дейт кечке. Анан мен «Баланча Баланчаевна, сиз оппозиция менен «горько» кыла бериңиз, бул жерде кыргыздардын тою болуп жатат» десем, баары күлүп жиберишти.

– Кепти жеке жашооңо бурсак. Апаңды качан эрке келиндүү кылайын деп жатасың?
– Үйдө үйлөнбөгөн эле мен калдым, калганы баары үйлүү-жайлуу. Эжемди Лариса Гузеева деп коём, бирөөлөрдү таап алып эле «могу менен таанышып көрбөйсүңбү?» деп ортомчу жеңе боло берет. Анан айтам «убактым келгенде үйлөнөм да, барчы» деп. Азырынча белгисиз, качан үйлөнөрүм.

– А сенин табитиңдеги кыздарды билсек болобу?
– Сөзсүз ыймандуу, кыргыздын салтын сыйлаган кыз болуш керек. Жакында эле кесиптешим Галина Горноженко кыргыз жигитине турмушка чыгып жатканда айттым, «сен жөн эле кыргыз жигитине турмушка чыгып жаткан жоксуң. Бүткүл бир чоң комплекске чыгып жатасың» деп. Бизде кыргыздардыкы ошондой да, үй-бүлө, каада-салт баары чоң комплекс. Менде деле ошондой, үй-бүлөмдү, ата-энемди, үйдүн айрым жазылбаган мыйзамдарын сыйлаган кыз болсо. Апамдын «характери» деле бир топ, ага чыдаш керек дегендей, ха-ха... Мага көп окуган, акылман, көрөгөч кыз болсо.

– Келбетичи?
– Сүрөттөп бере албасам керек. Сүйүүдө, достукта, карым-катнашта стандарт болбойт, жок. Мен ушуга чейин 200-300дөй түгөйдүн тоюн алпардым, түгөйлөр экөө эки башка. Бирөөсүнүн бою узун, кыска, семиз, арык дегендей. Ошолордун баары бири-бирин сүйүп
калган да. Эгер стандарт деп жүрсөк, баарыбыз Наоми Кэмпбеллдин артынан чуркап калбайбызбы?..

– Эс алуунун кандай түрүн жактырасың?
– Ар кандай, бир гана түнкү клуб, бийик музыканы жактырбайм. Тоого чыгам, караокеге барып ырдайм, керек болсо шишкебек менен сыра ичем. Бир жолу досум экөөбүз балдардын ок атышмай жайына барып атышып, жаш балдардын машинасына отуруп алып аябай ойногонбуз. Мен үчүн эс алуунун бардык түрү жакшы.

– Жубайың кайсы тамактарды жасап берип турушу керек?
– Мектепте окуп жүргөндө сулудан жасалган шорпо менен күрүчтөн катуу көңүл калыптыр. Анан балык менен быштакты да жактыра бербейм. Калган тамактарды ылгабайм деле.

Лунара Бекиева
Адилет Бектуров
star@super.kg