Ооба, ит – адамдын досу. Ошентсе да иттердин баары адамга дос боло бербешин эске алалы. Азыр көчөдөн жолбун, чоочун иттерди көп кездештирүүгө болот. Негизинен алар ээн жаткан аймактарды, унаа токтотуучу жайларды, суу түтүктөрүнүн ичин, курулуштарды ээлеп алышкан. Андыктан мындай жерлерден, негизи эле көчөдөн чоочун ит көргөндө абайлап, төмөнкү эрежелерди сактагыла.

КОРКПО! КАЧПА!
Иттердин көпчүлүгү үрүп сес көрсөтүшөт. Анын үргөнүнөн коркпо. Анын үргөнү – «менин аймагымдан кетип кал» деп сага эскертүү берип жатканы. Мындай учурда үнүңдү өктөм чыгарып, аны менен сүйлөш. Эгер кыйкырсаң, ал коркпостон, тескерисинче, сага ажылдап жакындаары бышык. 
Эч убакта качпа. Качсаң, анда анын талоонунда каласың. Анткени мындай учурда иттин мергенчилик инстинкти ойгонушу мүмкүн.

АРТКА КАЙТ!
Эгер ит ажылдап үрүп туруп алса, ага артыңды салбай, акырын кайсы тараптан келсең, ошол тарапты көздөй жыл. Качан ал артыңдан ээрчибей калганда гана алдыңды карап басып кетсең болот. «Ит калып калды» деп чуркап кетпе.

ТИКЕ КАРАБА!
Эч качан жолбун иттин көзүнө тике караба, ыкчам кыймылдарды жасаба, колуңду шилтебе.

ТОКТО!
Дагы бир жагдай, иттер велосипед менен жүргөн балдарды кууп, аларга асылганды жактырышат. Мындай учурда токтоп, велосипедден түшүп, алар жай алганча тура тур. Эч убакта катуу ылдамдык менен качып кетем деп ойлобо. Мындай учурда алардын кыжыры кайнап, кууп жетип, тиштеп алышы мүмкүн.

Дамира Арстанова
balakai@super.kg