«Көргөндөн көрө элегиң көп» дегендей, бир буюмга таңыркап, суктанып бүтө электе ойлоп табуучулар жаңы түрүн чыгарууда. Технологиянын өнүккөн доорунда таңыркоо менен гана жашап келатабыз десек да жарашат. Бүгүнкү сөз жашообузга кеңири таралып жаткан тиричилик техникалары тууралуу болмокчу.

ӨЗҮ КАМЫР ЖУУРУП, НАН БЫШЫРГАН МЕШ
Япондор тарабынан иштелип чыккан нан бышыруучу меш жалкоо же түйшүгү өтө көп келиндердин жүгүн кыйла жеңилдетет. Чындыгында ушундай. Анткени камыр жууруп, ачыган соң аны бышырып убара болбойсуз. Болгону керектүү өлчөмдө унду, сууну, ачыткыны жана кошумча азыктарды нан бышыргыч мештин ичине салып, оозун бекитип койсоңуз, бир нече сааттан кийин наныңыз даяр. Өзү жууруп, камыр ачытып, бышырып да коёт.

КАНЧА СААТТА НАН ДАЯР БОЛОТ?
Камыр жууругуч менен бышыргыч бир гана идиштин ичинде жайгаштырылып, ал автоматташтырылган систем менен башкарылат. Бир нан бышыргыч түрүнө жараша 450 граммдан 2 килограммга чейинки нанды бышырууга ылайыкталган. Ал эми бышыруу убактысы нандын түрүнө жана жасоо ыкмасына карап 1 сааттан 6 саатка чейин созулат.

КОЛДОНУУДА:

• Нан бышырууда мешти салкын же шамалдап турган жайга койбоңуз. Мындай учурда камыр жакшы ачыбай, нандын даамы бузулат жана резинадай чоюлчаак болуп калат.
• Нан бышыруунун алдында нанга кошулуучу азыктар бөлмө температурасындагы жылуулукта болушу шарт.

НАН БЫШЫРГЫЧ ТАНДАП ЖАТКАНДА ТӨМӨНКҮЛӨРГӨ КӨҢҮЛ БУРУҢУЗ:

• Канча салмактагы нанды бышырууга жарайт? Чоң үй-бүлөгө чоңун тандоо зарыл. Ал эми 3-4 кишиге 1 килограммдык нан бышыргыч жетиштүү.
• Программа тандоо маанилүү. Эгер сиз нан гана бышырам десеңиз, анда кошумча кыям, повидло кайнатуучу функциясы жок мешти алганыңыз оң.
• Кээ бир мештер «кол менен жөндөө» режиминде иштейт. Анын жардамы менен түрдүү тамак-аштарга даярдалуучу камырларды убакыт-саатын белгилеп кнопканы басып, жуурутуп алууга мүмкүн. Мисалы, пицца, чүчпара, кесме жана башкалар үчүн камыр даярдап алса болот.
• Кара нанды сүйсөңүз, меш кара нанга ылайыкталганбы же жокпу, сөзсүз караңыз. Анткени бардык мештер эле мындай нанга ылайыктала бербейт. Себеби кара нанды бышыруу үчүн температура дароо жогорулашы керек. Антпесе, жумшак нандын ордуна катыган кара нанды тиштеп тишиңизди түшүрүп алышыңыз мүмкүн.
• Ал эми мейиз, жаңгак, данек же кургак мөмө-жемиштер аралашкан нан жегиси келгендер автоматташтырылган диспенсери бар мешти алса болот.

ИНДУКЦИЯЛЫК ЭЛЕКТР ПЛИТАСЫ
Индукциялык электр плитасы – магниттик талаанын пайда кылган индукциялык бурганактаган энергиясынын жардамы менен иштейт (индукция – жакын турган заттарга электр жана магниттүү энергиялардын таасир этиши). Электр плитасын иштеткенде анын айнек менен капталган үстүнкү бети ысыбайт. Колду күйгүзбөгөн мындай плитада металл идиштер кадимкидей ысып, тамак бышырууга жарайт.

ДЕН СООЛУККА ЗЫЯН ЭМЕСПИ?
Чындыгында, бардык электромагниттик талааны пайда кылуучу түзүлүштөр адамга зыян дешет. Индукциялык электр плитасынын канчалык зыяндуу экенин текшерип, аны фен менен салыштырып көрүшкөн. Алсак, чачты кургаткан фендин магниттик талаасынын таасири 2000 микротесланы, ал эми плитанын үстүнкү бетиндеги магниттик талаанын таасири болгону 22 микротесланы түзгөн. Бул ден соолукка зыян келтире албайт дегенге барабар.

АРТЫКЧЫЛЫКТАРЫ ЭМНЕДЕ?

• Электр энергиясын үнөмдөйт.
• Электр агымынын кубаттуулугу төмөн болсо да, керектүү кубаттуулукту камсыздап иштей берет.
• Жууп-тазалаганга жеңил.
• Башка плиталардын түтүктүү электр жылыткычына түшүп кеткен чаңдар, азыктар күйүп, жыт чыгарса, бул плита андай маселени жаратпайт.

МАГНИТ ЖАБЫШПАГАН ИДИШКЕ ТАМАК БЫШПАЙТ
Андыктан идиш тандап жатканда жаныңызга магнит ала барыңыз. Эгер магнит идишке жабыша турган болсо, анда ал индукциялык плитага ылайыктуу. Ал эми магнит жабышпаса, анда ал идиш ысыбайт. Мисалы, калай жана алюминийден жасалган идиштер тамак бышырууга жарамсыз. Ошондой эле идиш бир нече сантиметр плитадан өйдө көтөрүлүп турса, аны ысыта албай калат. Андыктан казандын түбү плитага тийип туруусу зарыл.
Айрым плиталар диаметри 8 сантиметрден кичине болгон идиштерди койсо иштебесе, айрымдары идиш коюлмайынча жанбайт. Бирок бул учурда бузулуп калдыбы деп санааркабай эле коюңуз. Муну плитага орнотулган датчик көзөмөлдөп турат, ошондой эле ал кичинекей балдарды ойноп баскылаганда өрт чыгып кетүүдөн жана денесинин бир жерин күйгүзүп алуудан сактайт.

Кубаныч Сыдыков
kenesh@super.kg