Футбол боюнча Кыргызстан курама командасы "Орусия-2018" Дүйнөлүк чемпиондуктун тандап алуу оюндарында Азия континентинде сенсация жаратты. Футболчуларыбыз Азия чемпиону Австралия менен тең тайлаша ойносо, Иордания менен Тажикстанды жеңип алды. Талаада футболчуларыбыз татыктуу оюн көргөзүү менен, күйөрмандардын сүрөөнүнө арзып турду. Ал эми негизги каарман талаанын четинде футболчуларды башкаруу менен алек. Бул – улуттук курама команданын башкы машыктыруучусу Александр Крестинин.

Аты-жөнү – Крестинин Александр Сергеевич
Туулган жылы, күнү – 1978-жыл, 19-сентябрь
Туулган жери – Орусия, Краснодар шаары
Спорттук карьерасы – "Кубань", "Газовик", "Спартак" (Тамбов), "Нефтчи" (Кочкор-Ата) командаларында ойногон.
Жетишкендиктери – "Нефтчи" (Кочкор-Ата) менен 2010-жылы Кыргызстандын чемпиону.
2014-жылдан тарта Кыргызстан курама командасынын башкы машыктыруучусу.
Үй-бүлөлүү. Уул жана кызын тарбиялап келет.

ФИФАдагы РЕКОРДДУК КӨРСӨТКҮЧ

Александр Крестининдин улуттук курама команданын башына келгенине 2 жыл болду. Бул аралыкта Кыргызстан ФИФАнын рейтингинде рекорд жаратып, 200дөн ашык мамлекеттин арасынан 99-орунга илинди. Бул көрсөткүч менен Латвия, Эстония, Армения, Финляндия жана башка командаларды артка калтырды. Рейтингде ордун бекемдөөгө "Ак шумкардын" Иордания, Тажикстан, Казакстан сыяктуу командаларды жеңип алганы себеп.
– Өз үйүбүздө Казакстан курама командасы менен ойногон оюнду өзгөчө караса болот. Казакстан курама командасы биздин аймактагы күчтүү командалардын катарында. Алар Европада ойноп, мыкты жыйынтыктарды көргөзүп келишет. Жергиликтүү чемпиондугу да күчтүү, мыкты футболчулар чогулган. Өлкөбүздүн эгемендүүлүк күнүндө коңшуларыбызды утуп алганыбыз күйөрмандарга белек болду. Ал оюнда футболчуларыбыз казактарга эч кандай мүмкүнчүлүк берген жок.

"НЕФТЧИ" КОМАНДАСЫНА КОШУЛУУ

Каарманыбыз Орусиянын Краснодар шаарында чоңойгон. Жаштайынан жергиликтүү футболдук клубда тарбияланган. Футбол талаасында коргоочунун милдетин аркалачу. 1999-жылы "Кубань" командасы менен 23 оюнда 2 гол киргизген. Андан соң Орусиянын чемпиондугунун 1-2-дивизиондорунда ойноп келсе, 2010-жылы Кочкор-Атанын "Нефтчи" командасына кошулат.
– Ошол жылы алган жаракатымдан улам көп убакыт бою талаага чыкпай калдым. Башка командалар менен келишим түзүүгө болбой жатканда "Нефтчи" клубу байланышты. Алгач бул командага кошулам деген ой да жок болчу. Ал кезде мен 32 жашта элем.

МАШЫКТЫРУУЧУЛУКТУН БАШТАЛЫШЫ

Александр Крестинин "Нефтчиге" келгенде талапка жооп берерлик шарт болгон эмес. "Кайра кетем" деп жатканда клубдун жетекчилери "жок дегенде машыктыруучулук милдетти аткарып бер" деп суранышкан. Ошентип 2010-жылы Александр Крестининдин машыктыруучулук карьерасы башталган.
– Бир жыл жаракатымдан улам футболдон четтеп калган кезде машыктыруучулукту окуп баштагам. Кочкор-Атага келгенде "С" категориясындагы машыктыруучулук лицензиям бар болчу. Клубдун жетекчилиги менен сүйлөшүп, футболчу катары да, машыктыруучу катары да милдет аркалоого мүмкүнчүлүк болду. Алгач футболчулар үчүн шарттарды түзүү менен баштадык. Бардык иш-кагаздарды териштирүү, стадиондун чөбүнө чейин карап жаттык. Жыйынтыгында ошол жылы өлкөнүн чемпиону болдук. Улуттук курама команданы 2014-жылдан тарта машыктыра баштадым.

УЛУТТУК ЧЕМПИОНДУКТУН ДЕҢГЭЭЛИН КӨТӨРҮҮ

Кыргызстан курама командасы көзгө толумдуу оюн көрсөтүп, күйөрмандардын купулуна толуп жатканы менен, улуттук чемпиондуктун деңгээли алсырап жатат. Бул улуттук курама командага терс таасирин тийгизерин айтпаса да белгилүү.
– Футболду өнүктүрөбүз десек, футболчуларга тийиштүү шарттарды түзүп берүү керек. Мисалы, стадиондорду куруу. Шаарларда гана эмес, бардык аймактарда куруу. Өлкө боюнча сурамжылоо жүргүзүлгөндө аймактарда футбол талаалары жокко эсе экени билинди. Жаш балдарды машыктыруу үчүн тиешелүү материалдык-техникалык база болушу керек. Ошондой эле машыктыруучулук билим алуу. Сапаттуу жана татыктуу билим берүү менен, мыкты машыктыруучуларды үйрөтүү зарыл.

БАШКЫ МАКСАТ – АЗИЯ КУБОГУНА ЧЫГУУ

Кыргызстан курама командасы 2018-жылкы Дүйнөлүк чемпиондуктун тандап алуу оюндарынын тайпалык баскычында 3-орунду ээлеген. Алдыга Австралия менен Иордания гана чыккан. Эми "Ак шумкар" 2019-жылы өтө турган Азия кубогунун финалдык баскычына чыгуу үчүн ат салышат. Буга даярдануу үчүн Кыргызстан курама командасы бир катар жолдоштук беттештерди өткөрүүдө.
– Жолдоштук беттештерде курама командабызга жаңы футболчуларды байкоо, аларды курамга кошуу аракеттери жүрүүдө. Жакынкы оюндар эми ноябрь айында болот. Алсак, 9-ноябрда Филиппин, 15-ноябрда Бахрейн менен жолдоштук беттеш болот. Эки оюнду тең конокто өткөрөбүз. Мунун бардыгы Азия кубогунун тандап алуу оюндарына даярдык. Кыргызстан Азия кубогунун финалдык баскычына чыга элек, андыктан жеңүү үчүн бардык аракетти жумшашыбыз керек.

Адилет Керимбек уулу
sport@super.kg