Жакында Москва шаарында кылмыш катталды. Кылмыш башка өлкөдө болгону менен, кылмышка шектүү да, каза болгон адам да кыргыз жарандары. Бул кылмыш эмнеден улам чыкканын иликтөөгө алдык.

ОКУЯНЫН ЧОО-ЖАЙЫ

Ушул жылдын 27-ноябрь күнү Москва шаарынын Липецкий көчөсүндө кандуу окуя катталды. Улан Тиленбаев аттуу 35 жаштагы кыргыз жараны 27 жаштагы Нурзат Исманова аттуу мекендешин бычактап, окуя болгон жерден качып кеткен. Жабырлануучу алган жараатынан улам каза тапкан. Ал эми кылмышка шектүү изи сууй элегинде кармалды. Ал берген көрсөтмөсүндө Нурзат менен көңүлдөш катары бирге жашап жүргөнүн, "бул мамилени айылда калган аялыңа айтам" деген сөзүнөн улам аны ачуусу менен бычактаганын билдирген. Учурда бул кылмыш боюнча анын үстүнөн Орусиянын Кылмыш жана жаза кодексинин "адам өлтүрүү" беренеси боюнча кылмыш иши козголуп, тергөө амалдары жүрүп жатат.

"КЫЗЫМДЫ АРБАП, АЛДАП ЖАТЫП ЭЛЕ АЛЫП КЕТКЕН"

Маркум Нурзат Исманованын апасы Гүлбайра Айталиевага байланышканыбызда, ал төмөнкүлөрдү айтып берди:
– Кызым Нурзат жолдошу көп иче бергендиктен экөө ажырашып кетишкен. Ортолорунда 3-класста окуган баласы бар, ал азыр менин колумда. Кызым өзүн өлтүргөн жигит менен Бишкектен таанышкан окшойт. Анын аялы, 3 кызы бар экен. Менин кызыма "уул төрөп бер" деп жүрүптүр. Мен аны көргөндө эле ага "балам, үй-бүлөң бар экен, экөөңөр мамиле курбай эле койгула" деп айткам. Кызым ага жолукпай качып жүргөн, бирок ал көнгөн эмес окшойт. Москвага кеткендерине 2 ай болуп калган. Ал жигит "элдей болуп иштеп акча табабыз" деп кызымдын башын айланткан го, кызым кетерин мага айтпай даярданып алыптыр. Бир күнү мага телефон чалып, "апа, Улан Москвага алып кетем деп жатат" деди. Аны укканда "кереги жок, менин жанымда эле болчу" деп болбой койгом. Нурзат укпай тигини ээрчип Москвага кетип калды. Жеткенден кийин биз менен байланышып жүргөн. Эжесине болсо "Улан арак ичип жатат" дептир, мен аны уккан эмесмин. "Андай болсо келе бер" десе, "келип алгандан кийин кантип барам?" деп койгон экен.
Акыркы жолу 14-ноябрда мага телефон чалып, "апа, мен жакшымын, биринчи айлыгымды батирдин ижара акысына бердим. Тигил арак иче бергендиктен биринчи батирден чыгарып салды, азыр жаңысына кирдик. Эми кийинчерээк чалам" деген. Ошону укканда эле "келе берчи" дегем. Анан кечээ түнү (ред. 30-ноябрь) Москвадан телефон чалып кабарлап жатышпайбы. Неберем да апасынын каза болгонун билбейт.
Өзүмдүн эркек балам жок, 4 кызым бар. Жолдошум 29 жашымда эле каза болуп калган. Нурзатым мага эркек баласын таштап, өзү ушинтип кете берди. Кызымды өлтүрүп койгон жигит тараптан дайын жок. Экөө Москвага кеткенден кийин анын апасы "уулум сиздин кызыңыз менен сүйлөшүп жүрүптүр, келинимди жактырбай жүргөн" деп чалган. Мен таң калып "үчтү төрөп берсе эмнеге жактырбайт?" десем, "анча-мынча кыздарды жактырчу эмес, сиздин кызыңызды жактырып калган экен. Аялы менен уруша бергендиктен иштесин деп шаарга кетиргем" деп айткан. Анан калса "буюрса, кудагый болобуз" дегеничи. Кызым байкушту арбап, алдап жатып эле алып кеткен, эми минтип сөөгү качан келерин билбей отурам.

"КӨРҮН КАЗДЫРЫП КОЮП СӨӨКТҮ КҮТҮП ОТУРАБЫЗ"

Ал эми маркум Нурзаттын бир тууган эжеси Гүлсайра "жакында эне болом, ошого өзүмдү аяп карманып отурам" дейт:
– Буга чейин сиңдимдин Москвага барып иштейин деген ою жок болчу. Бир күнү эле Улан Нурзатты таксиге салып "кийимдериңди алып келе кал" деп үйгө жөнөтүптүр. Нурзат "биз шашылыш Москвага кетип жатабыз" деп даярданып чыгып кетти. Эмне болуп кеткенине түшүнбөй телефон чалып сурасам "Ош базарында" жүрүшүптүр, анан аларга барып жолуктум. Ошондо Уланга "аманатка кыянаттык кылба" деп айткам, "жок, көзүмдүн карегиндей сактайм, ханышадай жашайт" деп убада берди. Ошону менен арадан бир апта өттү, дайыны жок же телефон чалышпайт. Сарсанаа болуп эмне кыларыбызды билбей жүрсөк, Нурзат "биз Казакстанда турабыз, бараткан машинабыз бузулуп калды" деп чалды, бирок "эже, бутум тартпай жатат" деп айткан болчу. Ошону менен кайра бир айдан кийин байланышып "мени сабап жатат" деп үшкүрүнүп сүйлөдү.
Сиңдимдин мүнөзү жоош, ишенчээк, ак көңүл болгондуктан тигини алдап деле качып кете алган жок да. "Аялыңа айтам" десе өлтүрүп салыптыр" деп айтып жатышат. Ал өзү аялы менен жашабай жатса аны сиңдим кайдан таанымак эле? Шаарда баласы, апам болуп үчөө жашашчу. Көрүн каздырып коюп сөөктү күтүп отурабыз (ред. 5-декабрь).

"ДАЛАЙ ЖОЛУ САБАП, КАЙРА ЭЛДЕШИП ЭЛЕ ЖАШАП ЖҮРҮШЧҮ"

Айгүл Көчкөнбаева маркум Нурзат, аны өлтүргөн жигит болуп Москвада бир батирде 2 ай бою чогуу жашашкан. Бай­ланыш­каныбызда ал буларга токтолду:
– Мага Нурзат­тын айтка­ны боюнча Улан экөө Биш­кектен таа­нышып баш кошушкан, бирок расмий никеге турушкан эмес. Москва шаарына 3-августта келишиптир. Мени менен жашаган бир кыз Нурзат менен чогуу иштегендиктен экөө тааныш эле. Ошол кыз аркылуу алар биздин батирге келип жашап жүрүшкөн. Нурзат биз жашаган үйдөн алыс эмес жердеги "Пятерочка" деген дүкөндө иштечү. Жолдошу тынчтык берчү эмес. Нурзатты далай жолу сабап, кечирим сурап, кайра эле элдешип жашап жүрүшчү. 18-ноябрь күнү Нурзатты сабап жатканда биз чогулуп Уланды батирден чыгарып салганбыз. Нурзат эртеси жумушка бара жатса подъездден кармап алып тепкилеп салып, жумушка кечигип барган. Ошентип 10 күндөй ал Уландан качып, чогуу иштегендери үйгө жеткирип келип жатышты. Ошого деле болбой иштеген жерине барып Нурзатка "сени баары бир өлтүрөм" деп айтып кетчү экен. 26-ноябрь күнү Нурзат экөөбүз түнкү 2ге чейин сүйлөшүп отурдук. Ошондо ал балалыгынан баштап Уланга жолукканга чейинкисин бүт айтып берген. Эртеси таң эрте тамактанып жатсак жумушка баргысы келбей жатканын айткан эле. "Айлыгымды алсам Кыргызстанга кетем" деп жүргөн.
Мен 27-ноябрь күнү кечки саат 9 жарымдарда жумуштан келе жатсам Улан биздин подъезддин жанында туруптур, мени көрүп тескери басып кеткен. Үйдөгүлөргө айтсам алар сыртка чыгып аны таппай келишти. Азыр өзүбүздү күнөөлүү сезип жатабыз, Нурзатка айтып койсок, балким, ал үйгө келбей жумушунда эле калып калат беле. Бирок мындай болуп кетет деп ким ойлоптур. Полиция кызматкерлери келип айтканда эшикке чыксак Нурзат кан болуп жаткан экен, тигил зөөкүр сайып качып кетиптир. Азыр (ред. 1-декабрь) Нурзаттын иштеген жеринен акчасын алып, сөөгүн Кыргызстанга жөнөткөнгө аракет кылып жатабыз.

Кыргыз Республикасынын Орусиядагы элчилигинин өкүлү Гүлбарчын Байымбетова: "Тиешелүү документтерди толтурууга ИИМдин Орусиядагы өкүлчүлүгү, "Аксы" коому жардам беришти. Маркумдун сөөгү 6-декабрь күнү Москва-Бишкек аба каттамы менен жөнөтүлдү",- деп билдирди.

Айсалкын Качкынбекова
koom@super.kg