Дарттын алгачкы белгилери байкалганда эле чара көргөн адамдар аз, көбүнчө каражат тартыштыгы кендирди кесет. Редакциябызга кайрылган Дамира Ысманкулованын иниси да өмүрүнө коркунуч жараткан ооруга чалдыккан. Эртелеп чара көрбөсө, эки бөйрөк тең иштен чыгуу коркунучунда дейт ал.

“ТӨШӨККӨ ЖАТЫП КАЛБАГАН СОҢ ЭЧ КИМ ООРУ ДЕБЕЙТ ЭКЕН”

– Иним Бердалы Ысманкулов 1989-жылы, Чаткал районунда туулган. Он гүлүнүн бири ачыла электе ушинтип бөйрөк ооруга чалдыгып, тезинен операцияга муктаж болуп отурат. Али үй-бүлө куруп, бала жытын жыттай элек. Бир туугандары, жакындары анын келинчек алып, өзүнүн чакан мамлекетин курса деп тилейбиз.

Эки жыл мурун кокусунан кан басымы көтөрүлүп, дүрбөлөңгө түшүп калдык. Анализ тапшырганда дарыгерлер себебин так айта албай коюшту. Иним бир аз толук болгондуктан “ашыкча салмак кан басымга таасир кылып жатат, арыкташың керек” деп эле коюшуптур. Ал ортодо Орусияга кетип, бир жылдай иштеп, кайра келди. Келгенде дагы кан басымы жогорулап, 200дөн көтөрүлүп кетти. Кайра анализ тапшырып, жыйынтыгында бөйрөктө маселе бар экени аныкталды. Кан басымы көтөрүлгөнү менен, бөйрөгү жанды жеп оорутпайт деле экен. Бул оору төшөккө жаткырып койбогону менен, акырындап отуруп өмүрдү соолутат дешти. Эч ким анын оорусун сыртынан сезбейт.

Эки жыл бою билинбей дарыланып жүрүп далай каражат жумшадык. Бирок тилекке каршы, такыр жыйынтык болбой койду. Ооруканадагылар инимдин бөйрөк оорусун толук айыктыра турган адистер Кыргызстанда жок деп айтышты. Дарыгерлердин айтымында, Бердалынын канында креатинин көбөйүп кеткен.

Креатинин – адамдын булчуңдарында иштелип чыгып, канга берилүүчү зат. Креатинин булчуң жана башка ткандардын энергетикалык зат алмашуусуна катышат. Анын ашыкча курамы заара аркылуу сыртка чыгып турат. Эгерде бөйрөк аны иштетип чыгарууну токтотсо, канда креатининдин нормасы жогорулап кетип, организмде маселе жаратат.

“ЭКИ БӨЙРӨГҮ ӨЗ ФУНКЦИЯСЫН АТКАРБАЙ КАЛДЫ”

– Бөйрөктүн креатинин көрсөткүчү жогорулай берсе гемодиализ аппаратына жатып калат деп айтышкан.

Стамбулда апамдын аталаш иниси бар. Ал “Түркияда бөйрөктү жакшы дарылаган борбор бар экен, келип текшерилип көрсүн” деп чакырган. Дароо инимди ал жакка жөнөттүк. Алар тез арада эки бөйрөктү тең алмаштырыш керек деп, өнөкөткө айланган гломерулонефрит диагнозун коюшту. Эки бөйрөгү тең соолуп, функциясын аткарбай калыптыр.

Колдон келишинче операцияны эртелетүү керек дешти. Операция 40 миң долларды талап кылат экен. Мынча каражат табуу биз үчүн оор болууда. Ата-энебиз экөө тең мектепте мугалим болуп иштешет. Алардын 5-6 миң сомдук айлыгы тиричиликтен артпайт. Азыр операцияга каражат жетишпегендиктен эптеп төлөөрбүз деп көздү жумуп, 10 миң доллар насыя алышты. Бир туугандарыбыз колубуздан эмне жардам келсе чогултуп жатабыз. Үмүтүбүз элде гана болуп жатат. Болгон мүмкүнчүлүктүн баарын колдонолу деп гезит аркылуу жардам суроого аргасыз болдук. Эч кимдин жакыны оорубасын. Адамды айласыз абалга кептеген ооруну душманга дагы каалабайбыз.

Айпери Хожаева
koom@super.kg