Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун берген маалыматы боюнча, дүйнөдө жылына 5,8 миллион адамды жылан чагат. Алардын жарымы уулуу­. Жыландын уусу­нан бир күндө 220дан 380ге чейин адам каза болот. Ал эми бир жылды алып карасак, 80 000ден, 138 000ге чейин адам көз жумат. Биз эң уулуу жыландар тууралуу кыскача баяндап беребиз.

КАРА МАМБА

Африканы байырлаган жыландын териси кара болгондуктан кара мамба деп аталат. Жылан чоңдугу жана шамдагайлыгы менен өзгөчөлөт. Уусунун күчтүүлүгүнөн капканга түшкөн жандыктардын көпчүлүгү жан берет. Бул жыландын уусунан жылына дүйнө боюнча бир нече адам көз жумат.

ГАДЮКА

Гадюка эң коркунучтуу жыландардын катарына кирет. Окумуштуулардын айтымында, көрсөткүч боюнча адамдар эң көп ушул жыландын уусунан көз жумушат. Бул жылан чаккандан кийин, убагында жардам көрсөтүлгөн адамдардын 10 пайызы гана жашап кетет. Гадюкага бат жана чанда чагат деген мүнөздөмө беришет.

КРАЙТ

Бул жылан кобранын эң уулуу­ бир тууганы болуп саналат. Алардын узундугу 2,5 метрге чейин жетет. Көбүнчө уулуу жыландар жана кескелдириктер менен азыктанышат. Ал эми сүт эмүүчүлөр менен көп азыктана беришпейт. Жыландын уусу шал оорусуна алып келет.

ПАДЫШАЛЫК КОБРА

Өзүнүн узундугу менен айырмаланган жыландын уусунда нейротоксин абдан көп өлчөмдө. Кобранын уусу ушунчалык күчтүү, ал пилди чакса, жаныбар алп экенине карабай бир нече саат­та өлүп калышы мүмкүн. Ал эми адамга кайрыла турган болсок, 50-60 пайызы курман болот.

ЖЭЭК ТАЙПАНЫ

Бул жылан кобранын уусуна барабар болгон ууну бөлүп чыгарат. Ал чаккан жандыктардын 80 пайызы өлөт. Тайпандар Австралиянын түндүк, түндүк-чыгыш аймагын байырлашат. Бул жыландар бака жана чычкан сыяктуу жандыктар менен азыктанганды жакшы көрүшөт. Андыктан бул жыландар адам жашаган аймактарга жакын жашашат.

Жолдубек Качкынбаев