Жалал-Абаддын Базар-Коргон районунун Карача айылынын тургуну Савринса Сыргатаева тропикалык өсүмдүктөрдү өстүрүп келет. Алар Индия анары аталган мамордик жана люффа. Савринса айым табигый дене жышыгыч аталган люффаны өстүрүү сырын айтып берди.

– Люффанын уругун Өзбекстандан Жалал-Абадга соода-сатык менен келгендерден сатып алгам. Уругун жазында жашылчалар тигилген кезде тиккен элем. Люффа – чырмалып өсүүчү маданий өсүмдүк. Муну мурун Союз кезинде Кыргызстанда деле өстүрүшчү. Андан жасалган табигый дене жышыгычтарды дүкөндөрдөн сатып алчубуз. Мончого, казан-аяк жууганга колдончубуз.

Люффанын мөмөлөрү бышканда кабыгы саргаят. Кабыгын аарчып, ичиндеги уруктарын кагып түшүрүп туруп таштап койсо бат эле кургайт. Кургагандан кийин 2 четине кездемеден кармагыч тигип койсо дене жышыгыч даяр. Мончодо самын сүйкөсө жакшы көбүрөт, денени массаждап, кирди таза кетирет. Аллергия кылбайт. Териси назиктер, жаш балдар үчүн дене жышыгыч даярдайм дегендер люффанын мөмөсүн жакшы быша электе үзүп алса, буласы жумшагыраак болот.

Люффа бадыраң, ашкабак сымал эле өсөт. Бою өскөндө жогору тартып байлоо керек. Жер семирткич ордуна түптөрүнө биогумус салгам. Тропик өлкөлөрүндө мөмөсүн тамак-ашка колдонушат экен. Мен ал жагын өздөштүрө элекмин.

Канымжан Усупбекова