«Эфир» телесериалына саундтрек катары жазылган Эрлан Андашевдин аткаруусундагы «Кечир мени» ыры учурда элге жакшы тарап жатат. Мындан башка бир топ хит ырлардын аткаруучусу Эрлан Андашев апта каарманы. 8 жылдан бери Америкада жашап, иштеп, негизги жумушунан сырткары чыгармачылык менен да алек болгонго жетишкен ырчы менен байланышып, маектештик.

– Саламатсызбы, Эрлан мырза? Кандай жүрөсүз?

– Ассаламу алейкум, гезиттин жалпы жамааты, ардактуу мекендештерим! Баарыңыздарга Америкада иштеп жүргөн мекендештердин атынан салам айтам. Американын Огайо штатынын Цинциннати шаарында жашап жатканыма 8 жыл болду, өзүбүздү жергиликтүү сезип калганбыз (күлүп). Кайда жүрсөк дагы ар бир кыргыздын жүрөгү Кыргызстан деп согот. Муну айтпасак да түшүнүктүү.

– Кыргызстанга качан келесиздер? Келгенде эмне менен алек болом деп ойлойсуз?

– Эртең же кийинки жылы деп айта албайм. Баары буйрук менен болот экен. Биз Америкага «1-2 жыл иштеп, кайра кайтабыз» деп келгенбиз. Карасак эле 8 жыл өтүп кетиптир.

– Көбүнчө эмнени сагынасыз?

– Баарын сагынам, жеримди, элимди, туугандарымды, досторумду, көчөлөрдү, тамактарды жана башка.

– Америкага баргандан кийин баалуулуктарыңыз өзгөрдүбү?

– Өзгөрдү. Жашоого, үй-бүлөгө болгон көз карашым өзгөрдү. Жашоону сүйүп жашаш керек экен. Бар нерсени баалаганды, учурду баалаганды үйрөндүм. Жашоодогу биринчи баалуулук – үй-бүлө. Андан кийинкиси – жакшы көргөн ишиң менен алек болуу. Өзүңдү кыйнап, каалабай эптеп-септеп иштебеш керек экен. Ошондой эле өлбөй жашачудай мамиле кылбаш керек. Анткени 5 же 10 жылдан кийин эмне болуп кетерин билбейбиз. Акчанын артынан чуркап да өмүр өткөрбөш керек.

– Чет өлкөдө жүргөндө өз өлкөңүздө болуп жаткан окуяларга көбүрөөк сарсанаа болсоңуз керек. Октябрда болгон окуяны кандай кабыл алдыңыз?

– Кыргызстандагы окуяларга көз салып турабыз. Бул окуя биздин убакыт менен кечинде башталды. Түнү менен көз ирмебей интернетти карап, сарсанаа болуп көрүп отурдум. Кайсы жакта болсо да ар бир мекендешибизди өлкөнүн келечеги ойлондурат деп ойлойм. Бул окуяда жаштардын көз карашынын өзгөрүп жатканын, туура жолдо келе жатканын көрдүм. Менде жаштарга үмүт пайда болду.

– Анда маекти өзүңүздүн жашооңузга буралы. «Азыр эле спорт залдан келдим» деп калдыңыз. Спортко жакынсызбы?

– Спорт менен аябай катуу машыгып жатам десем туура болбой калат. Ден соолугума бир аз кам көрүп жатам. Ал бизге берилген аманат. Канча байлыгыбыз болсо да ден соолугубузга татыбайт. Ошондуктан баарыңыздарды спорт менен машыгууга чакырам.

– Ишиңиз менен катар чыгармачылык менен алектенүү оор болгон жокпу?

– Көкүрөктө жаткан чыгармачылык коё бербейт экен. Адам өзү жактырган нерсе менен алектенсе жумуш деп эсептелбейт тура. Менде жалгыз калган учурлар көп болот. Ошол маалда эргүү келет. Америкага келгенде чыгармачылыкты токтотуп, «шашпай убактым көп болгондо кайра ырдап баштайм» деп ойлогом. Америкада жүрүп деле ырчылыгымды улантууга Эрмек Нурбаев, Мирбек Атабеков жана Курал Чокоев түрткү болду. Эрмек Нурбаев 2 жыл мурун Америкага келгенде мени музыкалык долбооруна тартып кеткен. Курал Чокоев менен телефондон сүйлөшүп жатканда «азыр иштөөгө мүмкүнчүлүк болуп жатса, аны эмнеге эртеңкиге калтырасың, иште» деген. Мирбек Атабеков менен жолдо баратып ырларымды угузсам, ал дагы «ушул ырларды чыгарышың керек экен» деп калды. Ушул адамдар түрткү болуп, кайрадан ырдап чыктым. Баштап алгандан кийин токтотпогонго аракет кылып жатам.

– Азыр «Кечир мени» ырыңыз жакшы алынып жатат. Ушул ыр тууралуу айтып берсеңиз.

– Бул ыр «Эфир» телесериалынын режиссёру Нарбото Нарбаевдин сунушу менен саундтрек катары жазылган. Сөзүн Эрнис Түмөнбаев жазды, обону мага таандык. Негизгиси ыр чын жүрөктөн жаралды. Эл жакшы кабыл алат деп күткөн эмесмин. Жүрөктөн чыккан ыр жүрөккө жетет деген чын экен. Эл ырымды угуп жатканы чоң сыймык. Бул бизге чыгармачылыгыбызды мындан да мыкты деңгээлде улантууга чоң күч-кубат берет.

– Сизден мыкты чыгармаларды күтөбүз. Былтыр ырчы Ирина Шотт экөөңүздөр аткарган «Жаным» ыры да элге жакшы алынган. Бул ыр «Супер-Инфонун» тандоосу боюнча «Жылдын мыкты ыры» аталган. Алдыда Ирина Шотт менен дагы дуэт аткаруу планыңызда барбы?

– Учурдан пайдаланып «Супер-Инфонун» жамаатына ыраазычылык билдирем. Добуш берүүнүн акыйкат жүрөрүнө былтыр өзүм күбө болдум. Бул бизге чоң мотивация болду. Ирина Шотт менен пландар көп.

– Алдыда сизден кандай жаңылыктарды күтсөк болот?

– Ырчы айым менен ырдай турган «Бирге болом» деген ырым бар. «Кайсы ырчы кыз жеткире ырдай алат?» деп ойлонуп жүрөм. Мындан тышкары испан тилиндеги бир ырдын үстүнөн иштеп жатам. Алдыда мыкты деңгээлдеги, өзгөчө концертимди берүү максатым да бар.

– Максатыңыз ишке ашсын. Быйылкы жылдын дүйнөлүк окуясы тууралуу сурагым келип жатат. Пандемия учурунда Америкадагы көрүнүштү айтып бериңизчи.

– Ооба, бул жылы бардык өлкөлөргө терс таасирин тийгизген апаат башталды. Кыргызстанда элдин бир муштум болуп бири-бирине жардам бергени жакшы көрүнүш болду, ал үчүн сыймыктандык. Чет жактагылар да колубуздан келген жардамыбызды бердик. Америкада өкмөт элине кол сунуп жатты. Бул жакта жардамга муктаж адамдар жокко эсе. Анткени баары жумуш менен камсыз болгон. Элге бир топ жеңилдиктер берилди. Мисалы, насыясы барлардын насыя төлөө мөөнөтү 3 айга узартылды. Бул жакта да насыя алгандар көп. Ал эми жумушсуз отуруп калган ар бир үй-бүлөгө 1200 доллардан берилди. Пандемияда элге көп кыйынчылык деле келген жок, анчалык көйгөй жаралганын көргөн жокпуз.

– Америкадан кандай үлгү алсак болот?

– Бул жакта эл мыйзамды ыйык тутушат. Мыйзамды сыйлоо – бул тартип, өнүгүүгө карай жол. Мыйзам үстөмдүк кылганы үчүн бардык кызматкерлер өз иштерин жоопкерчиликтүү аткарышат. Адамдар бири-бирин сыйлоону, мамиле курууну да билишет. Мисалы, жолдон полиция тоссо, ал жаранды сыйлайт, өзүн тааныштырып, эмне себептен токтотконун гана айтпастан, «эмне үчүн жол чырактан туура эмес өтүп кеттиңиз? Балким, буга мажбур кылган себептер болгондур?» деп сурайт. «Кечиресиз, байкабай калдым» деп же дагы башка себепти айтып, түшүндүрүп бере алсаң коё берет. Кыргызстанда МАИ айдоочуга кыйын болот, айдоочу тараптан да сыйлоо жок. Биз мамиле курганды да үйрөнүшүбүз керек. Жөнөкөй мисал, Кыргызстанда бирөө бирөөнү тиктеп карап калса, «эмне карайсың, жакпай жатамбы?» деп орой сүйлөп кирет. Америкада мындай учурда ал сага жылмайып «салам» деп коёт. Ушундай үлгүлөрдү алсак болот.

– Маегиңизге рахмат. Ишиңизге ийгилик!

Перизат Музуратбекова