ТЕСТ: Дүйнөдөгү борбор шаарларды билесизби?

Бангкоктун толук аты-Крун Тхеп Маханакхон Амон Раттанакосин Махинтараюттхая Махадилок Пхоп Ноппарат Ратчатхани Буриром Удомратчанивет Махасатан Амон Пиман Аватан Сатит Саккатхаттийя Витсанукам Прасит. Которулушу "периштелер шаары, улуу шаар, түбөлүк кенч шаар, Индра Кудайынын кылмышсыз шаары, дүйнөнүн улуу борбор калаасы, кымбат баалуу таштар тартуу кылынган бактылуу шаар, Падыша сарайы кененчиликке толгон, Индра белек кылган, Вишвакарман курган, Кудай жашаган жерди элес калтырган шаар".

Бир материкти ээлеген Австралиянын борбору Канберра шаары өлкөдөгү ири шаарлардын бири. Мельбурн менен Сидней борбор шаар деген макамды талашып жаткан маалда эки шаардын ортосундагы Канберрага бул макам берилген.

Жашаган адамдардын саны боюнча Пекин биринчи орунда турат. 2015-жылдагы көрсөткүч боюнча Пекинде 21 516 000, Дели шаарында 16 314 838, Токиодо 13 729 858 адам жашап жаткан.

Гүлжигит Сатыбековдун "Москва" аттуу ырынан саптар: Көчөлөрүн араласам, метродон адашпасам, жүргөн жерим бүгүн Москва. Бакыт издеп келе бергем, кош айтышып энем менен, көнүп калдым сага Москва. Ана Москва, мына Москва. Жаштык күндөр сенде калды кана Москва?

Чыгыш Азиядагы бир катар борбор шаарлардын аталышын которгондо "борбор" деген сөздү кездештирүүгө болот. Кытай тилинен Пекин - "түндүк борбор", япон тилинен Токио - "чыгыш борбор" ал эми Сеул - жөн эле "борбор" деген сөздү түшүндүрөт. Казакстандын борбору Астана да "борбор" деп которулат.

Адамстаун (Adamstown) — Питкэрн аралдарында калк жашаган жалгыз аймак болуп саналат. Жон Адамдын атына коюлган. Жашоочуларынын саны 45 адамды түзөт. Ал дүйнөдөгү эң кичине борбор шаар деп саналат. Адамстаунда чиркөө, шаардык аянт бар. Башка мамлекеттерден алыс жайгашканы менен аралда компьютер, телекөрсөтүү, телефон аркылуу байланыш бар.

Аянты, жашаган адамдарын санына карап айрым өлкөлөрдү "карлик мамлекеттер" деп айтып жүрүшөт. Науру Республикасынын борбор шаары жок. Аянты 21,3 чарчы километрди түзөт жана Тынч океанынын батыш тарабында жайгашкан. Калкынын саны 2011-жылы 10 084 адамды түзгөн.

Монголиядагы заманбап имараттары бар шаарларында көчмөн эл жашайт деп айтууга болот. Жадакалса борбор шаары Улан-Батордун чет жагында боз үйдө жашагандар бар. Жумушка ат үстүндө бара жаткандарды да кездештирсе болот.

Бонн шаары 1949-1990-жылдары Германия Федеративдүү Республикасынын борбору болгон. Германия демократиялык республикасы менен Батыш Берлин бириккенден кийин 1990-жылы Берлин өлкөнүн борбор шаары болуп калган. Азыркы тапта Бонн федералдык мекемелер бар ири шаарлардын бири болуп саналат.

Мамлекеттин аталышы да, анын борбор шаарынын аты да окшош болгон өлкөлөр бар. Мексиканын борбору Мехико, Бразилиянын борбору Бразилиа болуп аталышынан бир тамгадан айырмаланышса, Сингапурдун борбору дал өзүндөй айтылат.

Түркиянын борбор шаарын алмаштыргандар көп. Буга мурун Стамбул борбор шаар болгону себеп экенин айтсак болот. 1923-жылы Түркиянын президенти Кемал Ататүрк саясий жана стратегиялык планы менен борбор шаарды Стамбулдан Анкарага көчүргөн. Ал мезгилде Анкарада 60 миңдей адам жашаган. Азыркы тапта 5 миллиондон ашуун калк жашаган ири шаар болуп саналат.